
fot. Maciej Jonek
Z okazji pierwszego Dnia Kobiet od momentu powstania mojego bloga, wprowadziłam tradycję zamieszczania w tym dniu wpisu, w którym wyłaniam zupełnie subiektywnie osiem kobiet roku. Wszyscy jednak wiemy, że 2020 był rokiem pod każdym względem wyjątkowym. Postanowiłam dać temu wyraz również tutaj, opisując tylko jedną Kobietę Roku oczami nNi. Wybór był dla mnie absolutnie oczywisty.
***
Kiedy jesienią zaczęto nas straszyć zaostrzeniem ustawy antyaborcyjnej, oboje z partnerem wiedzieliśmy, że trzeba wyjść na ulicę i zamanifestować swoją niezgodę. (Zwłaszcza tu, na Podhalu, w bastionie partii obecnie rządzącej.) Poczucie obowiązku nie oznaczało jednak w moim przypadku entuzjazmu. W przeciwieństwie do doświadczeń mojego partnera, moje strajkowe były bardzo skromne. Czarne marsze, w których brałam udział wspominam raczej źle, prawdopodobnie dlatego, że będąc (co prawda niezwykle ekshibicjonistycznym, ale jednak) introwertykiem, nie najlepiej odnajduję się w tłumie. Myślę, że moje wyobcowanie mogło być też spowodowane wyjątkowo nieprzyjemną atmosferą. (Nie opuściłam w końcu rodzinnej Warszawy bez powodu.) Idąc więc w pewne październikowe popołudnie z partnerem za rękę na zakopiańską manifestację, rozmyślałam głównie o czekających nas później zakupach w pobliskim (i przy okazji jedynym) Lidlu. Kiedy doszliśmy do całkiem nawet licznej grupy manifestujących… spostrzegłam Ją. Stała na samochodzie, na tle gór i była w tym zachwycająca. Biła od niej niesamowita siła i to, co bez zastanowienia mogę nazwać charyzmą. Mówiła pięknie i mądrze, a równocześnie do każdego, co jest niewiarygodną umiejętnością. Stanęłam oczarowana i zahipnotyzowana. Uroniłam nawet kilka łez. Nie przypomnę sobie dziś, co dokładnie mówiła. Pamiętam tylko ogarniające mnie poczucie jedności z ludźmi, którzy tak samo jak ja nie zgadzają się na nonszalancję i cynizm obecnej władzy. Pamiętam, że na chwilę uwierzyłam na nowo w ten naród, co do którego od lat już nie mam złudzeń. Pamiętam, że urosło mi serce, kiedy rozejrzałam się dookoła i zobaczyłam mnóstwo naprawdę młodych ludzi. Ludzi, którzy dopiero za chwilę uzyskają prawa wyborcze. Ludzi mądrych, świadomych.
Dziewczyna przemawiająca do nich (do nas) z samochodu jawiła się jako intrygująca mieszanina wszystkiego, co najciekawsze. Z jednej strony była cudownie zadziornym i dzikim głosem tłumu, z drugiej niekwestionowanym liderem budzącym widoczny respekt (wystarczyło przez chwilę poobserwować policjantów ochraniających manifestację), z trzeciej znakomitym, merytorycznym mówcą. Kiedy wszyscy zaczęli się rozchodzić do domów, a ja powoli wracałam do siebie, partner zaskoczył mnie potrzebą podzielenia się kilkoma uwagami starego strajkowego weterana z Kobietą, która tak mnie zachwyciła. I to był początek niesamowitej przygody, podczas której dane mi było przyglądać się z bliska Marcie – inicjatorce Strajku Kobiet Podhale.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że kiedy reszta Polski walczy z obecną władzą, my tu na Podhalu borykamy się z problemami innego kalibru. Dziadersi zasiadający w Radzie Miasta Zakopane od dziewięciu lat łamią prawo, nie podpisując uchwały antyprzemocowej i choć nie są ponoć w tej decyzji jednomyślni, jednak przeciwnicy niepodpisania tej uchwały, mówiąc najdelikatniej, nie byli w swoim sprzeciwie przez niemal dekadę skuteczni. I nagle pojawia się Marta (przyjezdna niepijąca weganka, mówiąca wprost o aborcji) i swoim magnetyzmem i determinacją skupia uwagę największych (jeszcze) wolnych mediów, a sprawa zyskuje niesłychany rozgłos. W szybkim czasie staje się obiektem ogromnej niechęci (wyrażanej także pogróżkami), ale równocześnie też zjednuje sobie rzesze podhalańskich kobiet, w których drzemie przecież ogromna – choć przez lata uśpiona – siła.
Strajk Kobiet Podhale jest wyjątkowy i tak inny od pozostałych, bo skupia się przede wszystkim na jednostce. Jako jedyny w Polsce jest też tak otwarty na dialog. Zrzesza kobiety (chociaż nie tylko kobiety) o bardzo czasem odmiennych poglądach. Charyzma Marty i jej autentyczna, niewiarygodna empatia sprawiają, że ludzie się przed nią otwierają, bo wiedzą, że zostaną wysłuchani. Ma dla nich czas i serce. Mnie we wspólnej pracy urzekł jej wrodzony talent organizacyjny. Umie tak poprowadzić spotkanie grupy bardzo różnych osób, by gdzieś po drodze nie rozmył się sens. Asertywność połączona z delikatnością to bajeczna kombinacja! Doskonale potrafi też wyczuć ludzi i delegować zadania tak, by każdy nie tylko miał ogromną radość i satysfakcję ze swojej pracy, ale też – co chyba jeszcze ważniejsze – by nieustannie się rozwijał. Sama byłam świadkiem niesamowitych przemian skrajnych introwertyków w waleczne, odważne, zintegrowane ze sobą osoby.
Ogromne skupienie i oddanie sprawie Marty przekłada się na dużą skuteczność strajkowych działań. Z drugiej strony urzeka mnie w niej też cecha niezwykle dziś rzadko u ludzi spotykana – skromność.
Marto, robisz rzeczy wielkie i popychasz innych do robienia rzeczy wielkich. Dziękuję!

