fot. Valantis Nikoloudis
1. Brak reakcji
Każdy z nas pewnie przynajmniej raz w życiu czekał na jakąś reakcję (jaka by miała nie być, choć z nadzieją, że będzie pozytywna): wysłaliśmy komuś piękny, długi list, otwierając swoje serce i duszę lub wręczyliśmy płytę z naszą muzyką, własny wiersz, obraz, artykuł na nasz temat, nasze zdjęcia, czy nawet podzieliśmy się piosenką, która nas bardzo poruszyła – podstawmy sobie cokolwiek, co będzie nam bliskie – i nie doczekaliśmy się, kolokwialnie mówiąc, ani me, ani be ze strony adresata.
Co wrażliwsi z nas się tym przejęli bardziej, co mniej wrażliwi uznali to za pewną normę, a ja dziś chciałabym udowodnić, że ani jedna z tych reakcji nie jest reakcją dobrą dla nas samych.
Po pierwsze, zastanówmy się, czym tak naprawdę jest brak reakcji. Wielu osobom wydaje się, że jest po prostu żadną reakcją, więc nie ma też żadnego znaczenia. I tu jest właśnie pies pogrzebany, gdyż brak reakcji jest reakcją i to jedną z tych najbardziej plugawych, bo jest zignorowaniem drugiej osoby i okazaniem jej braku szacunku. I nie mają tu znaczenia ani intencje, ani „co się miało na myśli” – każda dobrze wychowana osoba wie, że brak odzewu, kiedy druga strona ma prawo na niego liczyć, jest niegrzeczny.
W myśl zasady, by traktować innych tak, jak siebie samych, uważam że trzeba również od innych wymagać tak samo, jak wymagamy od siebie (co się bardziej tyczy najbliższych, niż tych, z którymi stykamy się z przymusu jedynie na niwie np. zawodowej – w drugim wypadku sugerowałabym skupienie się na oczekiwaniach jedynie od siebie).
Pewnie jest już jasne, czemu uważam, że uznanie takiego zachowania za „normę” jest kiepskim pomysłem – jeśli zależy nam na tym, żeby świat wokół nas był piękny i wartościowy, naszą normą powinny być zachowania związane z szacunkiem, a nie jego brakiem. Czemu jednak napisałam, że zbyt duże przejmowanie się tym również nie jest dla nas dobre? Dlatego, że tracimy energię, która jest cenna i którą moglibyśmy spożytkować na milion innych pięknych i ważnych rzeczy. Nie unikniemy w życiu oczywiście smutków i przykrości, a osoby wrażliwe cierpią podwójnie. Nie da się też na zawołanie przejść do porządku dziennego nad czyjąś ordynarnością, jaką jest w tym wypadku brak odzewu. Można jednak próbować wypracować w sobie dystans, dzięki któremu oprzemy się na faktach, odrzucając nasze ich interpretacje. Jeśli ktoś milczy, to faktem jest tylko to, że milczy, a także to, że jeśli nie utknął na środku pustyni lub w Alcatraz i nie jest odcięty od świata oraz zdobyczy technologii, takich jak: telefon, faks, internet czy kartka papieru i dostęp do urzędu pocztowego, to może nie milczeć. Interpretacje typu: „pewnie jest zbyt zajęty” lub „pewnie jest na mnie o coś zły” są nie fair wobec nas samych. Czemu decydujemy się poświęcać komuś, kto nas nie szanuje jeszcze więcej czasu i energii, niż te, które już mu daliśmy i które on bezczelnie zignorował? Czemu to sobie robimy?
Oczywiście różne są sytuacje, różne są relacje. Jeśli zależy nam na jakiejś bardziej, warto uświadomić drugą stronę (choć wychowywanie osoby dorosłej to dość karkołomny pomysł), które jej zachowanie nie jest dla nas akceptowalne. Liczmy się jednak z tym, że wszystko się zmienia (o czym też pisałam w tekście „Przyjaźń bez zobowiązań”), a nasze relacje mają nam pomagać w stawaniu się lepszym człowiekiem, a nie to utrudniać. Konieczność zaakceptowania czyjegoś permanentnego lekceważenia nas, oddala nas od stawania się lepszym człowiekiem, a nie do niego przybliża.
2. Uczciwość przede wszystkim
A jeśli to my jesteśmy w sytuacji, w której ktoś obdarował nas czymś dla siebie cennym (listem, swoją twórczością, cudzą ważną dla niego twórczością, etc.), a my:
a) nie mamy w danym momencie (i do końca np. najbliższego maja) czasu i energii, by zapoznać się z tym z należytą uwagą,
b) zapoznaliśmy się z tym od razu, ale z jakiegoś powodu to nam się nie podoba albo wręcz budzi nasz sprzeciw, a nie za bardzo umiemy i chcemy powiedzieć o tym wprost?
Myślę, że kluczem jest tu, jak zawsze, uczciwość względem zarówno nas samych, jak i drugiego człowieka. Jeśli nie masz czasu – powiedz, że nie masz czasu i jak już go będziesz mieć, wtedy się odezwiesz, a potem dotrzymaj słowa. Tym samym druga osoba nie poczuje się zignorowana, a ty się wywiążesz ze swoich zobowiązań.
Jeśli okazało się, że wobec czegoś ważnego dla bliskiej ci osoby jesteś obojętny lub nastawiony negatywnie, to naprawdę znalezienie w tym chociaż trzech pozytywów lub neutralnych wartościująco cech nie jest niemożliwe. Nie trzeba wcale kłamać, by powiedzieć coś dość miłego lub neutralnego na temat czegoś, do czego jesteśmy sceptycznie nastawieni. Czy irytująca nas, a bliska sercu naszego przyjaciela, piosenka nie może być oryginalna, dobrze zrealizowana czy fajnie zaśpiewana? A książka, która nas znużyła i której w ogóle nie zrozumieliśmy nie może mieć ładnej szaty graficznej, wysmakowanego fontu lub nie może imponować swoją grubością?
A jeśli druga osoba jest nam bardzo bliska i czeka na rzeczową, konstruktywną krytykę na przykład własnej twórczości, a my nie możemy, pozostając w zgodzie z sobą, powiedzieć jej w tym wypadku niczego miłego, bądźmy merytoryczni i delikatnie wyjaśnijmy dlaczego to do nas nie trafia (oczywiście zawsze zaczynając od trzech pozytywów).
3. Dwustronność
No i ostatnia sprawa, czyli fakt, że to działa w obie strony. Jeśli ktoś nas regularnie ignoruje, warto się zastanowić, czy przypadkiem każda ze stron nie ma zupełnie innej wizji waszej relacji lub wręcz czy ta relacja w ogóle istnieje poza naszą głową. Być może nie i wtedy naprawdę nie warto zbyt dużo dawać. Czasem brak reakcji jest reakcją bardzo celową, mającą dać nam do zrozumienia, że ktoś nie chce od nas przyjąć tego wszystkiego, co chcemy mu dać. Trzeba to uszanować.
Na deser gorąco polecam obejrzenie podlinkowanego poniżej filmiku, w którym Iyanla Vanzant mówi o czerwonych lampkach, które powinny się nam zapalić w większości relacji międzyludzkich, a które często ignorujemy. Dodałabym od siebie do tej listy właśnie brak reakcji, kiedy na nią czekamy –
ding, ding, ding, ding – red flag!!!
oczami nNi 